Let me start this part 2 by saying that it will be too long to present the quotations within the full context setting. But I will try to remain true to the intent and the meaning of the quotations. I will try also to be as clear and true when I loosely translate the text.

Let me start with… God and … Adam and Eve!. Page 97

Ազատույունն ընտրության հնավորություն ունենալն է, ընտրության հնավորութիւնը՛ Աստվածատուր արժէք է: Նա, ով բռնանում է ընտրության ազատության նկատմամբ, նա պատերազմ է հայտարարում Աստծուն: Եւ ուրեմն՛ Ազատության զինվորը Աստծու զինվորն է: Աստված Եվային եւ Ադամին զգուշացրեց չճաշակել արգելված պտուղը, բայց նրանց չզրկեց այդ անելու հնարավորութիւնից:

“Freedom is to have the opportunity to choose, opportunity to choose’ is a God-given right. Those, who constrain the opportunity to choose, they are declaring war on God. And thus’ the solder of freedom is the solder of God. God warned Eve and Adam to not eat the forbidden fruit, but did not deprive them of doing so”.

He further emphasizes the freedom to choose on page 98.

Ընտրության իրավունքն անօտարելի է, բայց նրա ազատությն վրայ հնրավոր է բռնանալ. նրա վրայ բռնացողը բռնանում է Աստծու նկատմամբ, հանուն նրա պայքարողը պայքարում է հանուն Աստծու: Մեր ընտրությամբ մենք երբեք չենք փրկում կամ կործանում ուրիշներին, մեր ընտրությամբ մենք կործանում ենք ինքնիրենս մեզ…Եւ մեր դատավորը մարդիկ չեն, Աստված է մեր դատավորը:

“The right to choose is inalienable, but it is possible to put constraints on it. Those who do so, they are doing so against God, those who fight it, they are fighting it on behalf of God. With our choice we never save or destroy anyone, with our choice we destroy only ourselves … And our judge is not the people, our judge is God”. Then Pashinyan states.

Հայաստանի  յուրաքանչյուր քաղաքացի: Յուրաքանչյուրը պէտք է ունենա իր երազանքի մասին բարձրաձայնելու, իր երազանքները ուրիշներու երազանքին խառնելու, ընդհանուր երազանքի ձեւաւորմանը մասնակցելու ազատություն եւ հնարավորություն:

“Every citizen of Armenia.  Everyone should have the freedom and the possibility to be able to proclaim out loud about their dreams, to join other dreamers who proclaim their rights, to form a joint dream and proclaim it out loud”.

He ends the chapter with … a poem by a poet and “Freedom singer” Ազատութեան երգիչ  Micheal Nalbandyan (1829 – 18660). Here are the first 2 verses (out of 5).

Ազատ Աստվածն այն օրից, երբ հաճեցաւ շունչ փչել

Եւ իմ հողանյութ շինվածքին Կենդանություն պարգեւել.

Ես անբարբառ մի մանուկ, Երկու ձեռքս պարզեցի

Եւ իմ անզոր թեւերով Ազատությունն գրկեցի:

Մինչ գիշերը անհանգիստ Օրորոցում կապ կապած 

Լալիս էի անդադար, մորս քունը խանգարած,                                                                                            Խնդրում էի նրանից բազուկներս արձակել                                                                                                Ես այն օրից ուխտեցի                                                                                                                  Ազատությունը սիրել:

(I do not think it will be fair for me to translate this poem and be able to pass on the meaning and the literal beauty of it. Google search shows a translated version that I do not see appropriate to copy either).

(I learned this poem in grade school. I can still recite it. (The first 2 verses). I learned it during a recital contest and we had to recite 2 poems, one was compulsory for every participant, the other a personal choice of the participant. This poem was my choice. The only part that I can still remember from the compulsory one is the beginning line only,  Մշուշի միջից տեսիլք դիւթական. Although a beautiful beginning, I do not even remember either the name of the poet or the title of the poem.

(I underlined Օրորոցում կապ կապած   due to the fact that, in Kessab, an Armenian village in Syria where I was born, the hands and legs of the newborn babies use to get tight wrapped like “sarma” to help them stay straight. It seems at the time that was the “norm” in villages in Armenia as well). Now back to the book.

Here is in part what Pashinyan thinks about Woman’s freedom. Pages 176 and 177. (It was expressed during an improbable … dinner party in Paris at … the home of a security officer of … President Sarkozy of France, and her girlfriend who is a … top model and … a very close friend of Sarkozi’s wife!!!.

Ազատության սիմվոլը Ազատ Կինն է, ընդ որում, այդ կինը ոչ թէ կանանց, այլ ընդհանրապէս ազատության, այդ թվում եւ տղամարդկանց ազատության սիմվոլն է, բոլորի ազատության: Չի կարող լինել իրական Ազատություն, եթէ իրապես ազատ չէ Կինը: Եթէ հանրությունն իրապէս ուզում է ազատ լինել, նախ եւ առաջպէտք է հոգ տանի կնոջ ազատության մասին:

“The symbol of the freedom is the Woman, accordingly, not only the woman but the symbol of freedom for all, including men. There cannot be real freedom if the Woman is not really free.  If the public really wants to be free, first it has to take care of the freedom of the Woman”.

Before I go any further let me repeat again that I have tried to keep these Monologues short. I have already reached my self-imposed limit. I will try to conclude it next.

Zohrab Bebo Sarkissian